|
عەبدولوهاب
محەمەد عەلى ناسراو بە (وەهاب ئاغا) بيشوك له چه ند دێركدا....
له
ساڵی ١٩٠٩
له گۆندى بێشوك
سه‌ر به ره‌واندوز
له دايك بووه قوتابخانه‌ى
سه‌رتايى له
ره‌وندوز ته‌واو
كردووه تاكو ٣ى ناوه ندى له هەولێر خويندووه
و ئه‌و جا تێكه‌ل
به‌كاری سياسى بووه
و چووه‌ته ريزه‌كانى
حيزبى هيوا، هه‌ر له
سه‌ره‌تاوه
وه‌ك كه‌سێكی
چالك و رابه‌ر و سه‌ركرده
ده‌ركه‌وتووه،
له به‌ر كارو چالاكى يه‌كانى
چه ند جارێك له‌لايهن رژێمى پاشايه‌تى
ئه‌و سه‌رده‌مه گیراوه
ساڵی ١٩٤٤
به شدارى ده‌كات
له شۆرشى بارزان هه‌ر له‌هه‌مان
سال كه بارزانى دێته ناو چه‌كانى باله‌كايه‌تى
ئاگاداری دهكاته‌وه كه‌ژماره‌یه‌ك
چه‌كدار ئاماده
بكات ئه‌وه
بوو خۆی و ژماره‌یه‌ك
له ئه‌ندام
و لایه‌نگرانى حيزبى هيوا په‌يوه‌نديان
پێوه كرد ئه‌وه‌بوو
ناو براو توانى ١٥پانزه
له ئه‌ندام
و لایه‌نگران و خزمانى خۆى ئاماده
بكات ئه‌وانه‌ی
كه ناویان له
یاد ماوه ئه‌مانه
بوون:١- سەعيد
محمد عەلى،٢- عمر حەمەد
ئەمين،٣-عوسمان عەمر،٤-محەمەدى عەيشێ،٥-
قادر يونس. ئه‌مانه
چه‌كدار بوون له‌گه‌ل
وهاب ئاغا چونه چياى (هەندرێن)
حاكمى بريتانى ئه‌وکات
كه ناوی (جاكسۆن
) بوو زۆر به‌مه
ناره‌حه‌ت
ده‌بێ و خه‌به‌ر
ده‌داته
ناوبراو كه بگه‌رێته‌وه
بەڵام ئه‌و
هه‌ر سوور بوو له‌سر
شۆرش كردن تكو له دووایدا جكسۆن خۆی هات بۆ
بیشوك له ماڵی باوكی وه‌هاب
ئاغا دانیشتن و پێی راگه‌یاندن كه
ده‌بی واز له
شۆرش و چه‌ك
داری بینیت ئه‌وکات خه‌به‌ریان
بۆ نارد كه بگه‌رێته‌وه
بەڵام نكۆلی له
گه‌رانه‌وه‌ی
كرد و جكسۆن داوای دانیشتنی له‌گه‌ل
كرد ئه‌ویش له‌به‌ر
نه‌ریتی كورده‌واری
ومیوان دۆستی ووتی: من پێشنیار ده‌كه‌م
كه له (زه‌وی
تووتنه‌وانان)
دابنیشین ئه‌وه‌بوو
له ٢٠/٦/١٩٤٤ له
ژێر كه‌پرێك
دانیشتن كاپتن جكسۆن زۆر هه‌وڵی گه‌رانه‌وه‌ی
ناوبراوی دا وه پێی ووت:
تۆ زه‌ره‌ر
به خۆت و خانه‌وه‌ده‌كه‌ت
و ناچه‌كه‌ت
ده‌گه‌یه‌نیت
ئه‌بێ بگه‌رێیته‌وه
بۆ ماڵی خۆت وه
ده‌تكه‌ین
به نوێنه‌ر
له په‌رله‌مانی
عێراق واته (ماندووب)
تۆ نوێنه‌ری
ناوچه‌ی باڵه‌كایه‌تی
و ره‌واندوز و ناوده‌شت
و حه‌ریر و باتاز به
ئه‌ویش وتی:
به
هیچ شێوه‌یه‌ك
رازی نابم پاشان لەگەڵ بارزانى نەمر جونه ئيران لەوى به شدارى كارى گەرى كرد له
شەرەكانى كوردستانى رۆژهەڵات
و دا مەزراندنى كۆمارى كوردستان له مەهاباد و پيش خستنى
پارتی (ژ-ك)
لەوى له بەرلى هاتوى و ئازايەتى كرا بە رائد و
زۆر جێگه رێزو متمانه بو له لاى سه ركردەكانى ئەوكات له هاوژيانى هاوسەری لەگەڵ ژنێكى كوردستانى سەروپيك هێنا كه خەڵكى شارى وان بوو.
دواى
رۆخانى كۆمار کوردستان به تێپەربونى ١١
مانگ بەيمانى روسو ئەمريكا؛ كۆ ماروخاو بارزانى خۆى
و ٥٠٠ چه‌كدار
چون بۆ یەکێتی سۆڤەیت بارزانى نەمر زۆر هەوڵى دا له‌گەڵی
بچێت بۆسۆڤەیت بەڵام گووتی:
من ده‌گه‌رێمه‌وه
بارزانی پێی گووت تۆ بگه‌رێیته‌وه
لە سێدارەت دەدن،
بەڵام بە كه‌یفی خۆت به
ئه‌و هه‌ر
سۆور بوو له سه‌ر
گه‌رانه‌وه
خۆی و چه‌ك داره‌كانی
ته‌سلیم بوونه‌وه
له دایانا
(وه‌هاب
محەمەد عەلی ) تووشی نه‌خۆشی
گرانه تا بوو ره‌وانه‌ی
به‌ندیخانه‌ی
(مووسڵ)
كرا، دوای چه‌ند دانیشتنێكی دادگا حوكمیی
لەسێداردانی بۆ دەرچۆ وە ماوه‌ی
٩ مانگ له
ژووری یەك تاکنەفەری (ئینفرادی) بوو، پاشان به
لێبوردنێكی پاشایی حوكمی لەسێداردانی بۆ كرایه
٧ ساڵ تكو ساڵی
١٩٥٣ به
سه‌ر به‌رزانه
ئازاد كرا له‌گەڵل
براده‌رانی (محەمەد
ئاغا مێرگه سۆری و دیوالی ئاغا دهۆكی)
وه له‌گەڵ
چه‌ند براده‌رێكی
تر، بەڵام له ١٩
مانگی حوزه‌یران
هه‌ر چوار ئه‌فسه‌ره‌كه
له سێداره
دران دووای گه‌رانه‌وه‌ی
بۆ ماڵ دووای ٣
مانگ باوكی كۆچی دووای ده‌كات.
دووای گه‌رانه‌وه‌ی
بارزانی نەمر له سۆڤیه‌ت
چوو بۆ به‌خێر هاتنه‌وه‌ی
وه له
شۆرشی ئه‌یلول
ده‌ورێكی باڵای هه‌بوو
له ساڵی ١٩٦٣
خۆی و ژماره‌یه‌كی
زۆر چوه رێزی شۆرش تكو له
٦ شوباتی ساڵی
١٩٧٢ له
گۆندی ئۆمه‌راوه
كۆچی
دوایی كردوە
هه‌ر له
وێش به خك سپێردرا.
ئه‌وه‌ی
شایه‌نی باسه (وه‌هاب
ئاغا) رۆلێكی گرنگی بینیوه
له شۆرشه‌كانی
كورد هه‌میشه
خزمه‌تكار گه‌ڵه‌كه‌ی
بووه، كه‌سێكی
رۆشنبیر و نوسه‌رێكی لێ هاتوو و هه‌نه‌رمه‌ندێكی
كارا بووه، چه‌ندین
ده‌ست نووسی فه‌وتاوه
لەكاتی وه‌رگه‌رانی
ئۆتۆمبێلیان له رێگه‌ی
هاملتۆن، به‌داخه‌وه
كه‌لوپه‌لێكی
زۆری دیكۆمێنتاری و به‌لگه
نامه‌ی گرنگی
تیادا فه‌وتا...
ساڵی كۆچی كۆچ كردنی بووه‌ته
سالێك له ساڵنامه‌ی كوردستان و ناوچه‌كه.
لەكاتی ئازاد
بوونی له زیندان خه‌لكێكی
زۆر له هه‌موو
ناوچه‌كانی كوردستان چوون بۆ پێشوازی و به‌خێراهاتنه‌وه‌ی
ئه‌مه‌ش
بهڵلگه‌ی
خۆشه‌ویستی و رێزی ئه‌و
بووه له
نێو چین و تویژه‌كانی
كوردستان، بەڵام ئه‌وه‌ی
پیویسته بووترێ ئه‌م
جۆره كه‌سانه
له مێژوودا غه‌دریان
لێ كراوه و ئه‌م
كه‌سایه‌تی
وسه‌ركردانه
وه‌ك پێویست
ئاوریان لێ نه‌دراوه‌ته‌وه
بۆیه هیوادارین
ئه‌م كه‌ڵه
پیاوانه زیاتر
و زیاتر شتیان له باره‌یه‌وه
بووترێ بنوسرێ چونكه
ئه‌مانه
خاوه‌ن سه‌ر
و مالی خۆیان نه‌بوونه
له رێگه‌ی
ئازادی گه‌له
كه‌یان ئه‌م
كه‌سایه‌تییه
ئه‌گه‌ر
به ناو ئاغاش بووبێ بەڵام
له ناوه‌رۆك
دا كه‌سیكی ئالا هه‌ڵگری
پێشكه‌وتن خواز و رزگاری كه‌ری
كوردستان بووه، خۆی و مولك و ماڵی له
خزمه‌ت شۆرش و
چین و توێژكانی گه‌له‌كه‌ی
بووه. |